🧠 مقاله جامع: Git — سیستم کنترل نسخه‌ مدرن برای توسعه نرم‌افزار

1. مقدمه

Git یک سیستم کنترل نسخه‌ (Version Control System) توزیع‌شده است که توسط Linus Torvalds (خالق لینوکس) در سال 2005 ساخته شد. این ابزار به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند تغییرات کد را به‌صورت مرحله‌ای ذخیره، بررسی، اشتراک‌گذاری و بازگردانی کنند.

2. چرا Git مهم است؟

🔹 تاریخچه کامل تغییرات کد 🔹 همکاری تیمی بدون تداخل 🔹 امکان بازگشت به نسخه‌های قبلی 🔹 شاخه‌بندی (branching) ساده برای توسعه همزمان 🔹 پشتیبانی از پروژه‌های متن‌باز در GitHub و GitLab

3. مفاهیم اصلی Git

4. نصب Git

در ویندوز:

arduino
CopyEdit
https://git-scm.com/download/win

در لینوکس:

bash
CopyEdit
sudo apt install git

بررسی نصب:

bash
CopyEdit
git --version

5. تنظیمات اولیه Git

bash
CopyEdit
git config --global user.name "Ali"
git config --global user.email "ali@example.com"

نمایش تنظیمات:

bash
CopyEdit
git config --list

6. ساخت مخزن Git

bash
CopyEdit
git init

افزودن فایل و ثبت تغییر:

bash
CopyEdit
git add .
git commit -m "اولین تغییرات"

7. کار با Remote (مثل GitHub)

bash
CopyEdit
git remote add origin https://github.com/user/project.git
git push -u origin main

برای گرفتن تغییرات از GitHub:

bash
CopyEdit
git pull origin main

8. شاخه‌ها (Branches)

ساخت شاخه جدید:

bash
CopyEdit
git branch feature-login
git checkout feature-login

یا ترکیبی:

bash
CopyEdit
git checkout -b feature-login

ادغام شاخه:

bash
CopyEdit
git checkout main
git merge feature-login

حذف شاخه:

bash
CopyEdit
git branch -d feature-login

9. تاریخچه و بررسی تغییرات

bash
CopyEdit
git log
git status
git diff

10. بازگشت به حالت قبلی

بازگشت به آخرین commit:

bash
CopyEdit
git checkout -- filename

لغو آخرین commit:

bash
CopyEdit
git reset --soft HEAD~1

11. فایل .gitignore

برای نادیده گرفتن فایل‌ها (مثل لاگ‌ها، vendor و node_modules):

bash
CopyEdit
/node_modules
/vendor
.env
*.log

12. ابزارهای رابط کاربری گرافیکی Git

13. سرویس‌های Git آنلاین

14. نکات حرفه‌ای و ترفندها

✅ همیشه قبل از push، از git pull --rebase استفاده کن
✅ از commit message‌ معنادار استفاده کن
✅ از git stash برای ذخیره تغییرات موقت استفاده کن
✅ هر ویژگی جدید → یک branch جدید
✅ از git rebase -i برای تمیز کردن تاریخچه استفاده کن

15. جمع‌بندی

Git ابزاری ضروری برای توسعه‌دهندگان مدرن است. چه در پروژه‌های شخصی و چه در پروژه‌های بزرگ تیمی، Git به شما قدرت مدیریت دقیق و حرفه‌ای بر کدهایتان می‌دهد. یادگیری اصول و دستورات Git باعث افزایش سرعت، دقت و امنیت در توسعه نرم‌افزار می‌شود.

📎 منابع مفید برای یادگیری بیشتر

• Pro Git Book (کتاب رایگان)

• GitHub Learning Lab

• Codecademy Git Course

اگه بخوای این مقاله رو به PDF یا Markdown تبدیل کنم یا با عکس، نمودار و اینفوگرافی تزئینش کنم، فقط کافیه بگی.
همچنین خوشحال می‌شم اگه بخوای یه سری تمرین یا پروژه آموزشی با Git هم برات آماده کنم! ✌️